چله‌ای که سنت‌ها را زنده نگه می‌دارد
تاریخ انتشار: ۲۹ آذر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۳۳۰۸۸۴
ایسنا/خراسان شمالی شب چله از دیرباز به‌عنوان شب صله‌رحم، محبت‌ها و حرمت گذاشتن به بزرگترها مطرح بوده است، شب‌نشینی در خانه پدربزرگ‌ها به‌دلیل احترام و حرمتی که ایرانی‌ها برای پدران و مادران قائلند، انجام می‌شود.
یلدا شب اول زمستان و شب آخر پاییز است. خانواده‌ها در شهرستان اسفراین و بام و صفی‌آباد در شب چله، با شب‌نشینی در خانه ریش‌سفیدان و بزرگان فامیل و خوردن شیرینی و آجیل و میوه زمان را سپری می‌کنند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
خوردن هندوانه اهمیت خاصی دارد، چون معتقدند هر کسی در این شب هندوانه بخورد در فصل زمستان در برابر سرما و بیماری مصون خواهد بود، در شب چله سرو تنقلات، قصه‌گویی بزرگان خانواده و گرفتن فال حافظ رایج است.
شب چله در روستاهای سطح شهرستان اسفراین حال و هوای دیگر دارد. در روستاهای گردشگری و تاریخی رویین، سرچشمه و اردغان، دهنه اجاق، جهان، بام و ... مراسم شب چله به‌صورت ویژه برگزار می‌شود و خوراکی‌های خاص، مراسم خاص و با آداب ویژه‌ای برگزار می‌شود.
یکی از این آیین‌ها و رسوم شب چله در اسفراین، چله بردن برای عروس است که این هدیه تقریباً همواره به نام عروس و به کام خانواده عروس است. در بیشتر روستا مانند گذشتگان، ذبح گوسفند و قورمه کردن گوشت را انجام می‌دادند و میوه‌های فصل را به‌تدریج تهیه می‌کردند و در محل‌هایی از خانه که سردتر از بقیه اتاق‌ها بود، به شکل «آونگ» یا آویز نگهداری می‌کردند تا در شب چله و در طول زمستان مصرف کنند. نگه داشتن کدو و هندوانه روی کاه در کنار آونگ کردن برخی میوه‌ها مثل انگور از روش‌های نگهداری خوراکی‌های این شب در نبود یخچال بوده که در بیشتر روستاهای اسفراین همچنان مرسوم است.
همچنین رسم است که در سمت روستا سرچشمه و اردغان در شب‌های چله، برف با شیره انگور مخلوط و سرو می‌شد. برشته کردن گندم یا گندم تف داده‌شده یکی دیگر از آجیل‌های شب یلداست که بیشتر در سمت روستاهای ترک‌نشین و همچنین کرمانج رواج دارد. خانواده‌هایی هم که عزادار بودند در این شب به خانه دیگر اقوام دعوت می‌شدند تا در شادی و سرور آنها شرکت کنند و غم از دل بزدایند.
مردم روستاهای دهنه اجاق و جان در ایام چله به جمع‌آوری هیزم می‌پرداختند، این هیزم‌ها را برای پخت غذا شب چله و همچنین آتش روشن در محوطه حیاط و جمع شدن اهلی خانه در اطراف آن و زغال آن برای گرم نگه داشتن کرسی که با لحاف پشمی پوشانده می‌شد، استفاده می‌شد.
هنرمندان، شاعران و نوازندگان خراسان شمالی از گذشته در شب یلدا هنرنمایی می‌کردند، آنهایی که صدایی نیکو دارند و دست‌شان هم به ساز می‌رود، در این شب آوازهای کهن را که اغلب به زبان‌های کرمانجی و ترکی سروده شده است، می‌خوانند و می‌نوازند.
بخشی از حفاظت از میراث فرهنگی ناملموس مانند شب چله برعهده مردم است. بزرگان ما در طول هزاران سال این وظیفه را با برگزاری درست و دقیق با سنت‌ها و آیین‌هایی مثل شب چله انجام داده‌اند و امروز با وجود ثبت جهانی چله/ یلدا هنوز تا معرفی مطلوب آن در سطح جهانی و تبدیل آن به فرصت طلایی گردشگری راه بلندی در پیش است.
آیین کهن و باستانی شب «چله / یلدا» آذر ماه سال ۱۴۰۱ به‌عنوان نوزدهمین میراث فرهنگی ناملموس ایران به‌شکل مشترک با افغانستان در فهرست جهانی یونسکو به ثبت جهانی رسید.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: استانی فرهنگی و هنری خراسان شمالي شب یلدا استانی اجتماعی استانی اقتصادی استانی فرهنگی و هنری استانی شهرستانها شب چله
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۳۳۰۸۸۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
عربستان اسپانسر فیفا شد!
به گزارش "ورزش سه"، شرکت نفت عربستان، آرامکو، امروز رسما قراردادی چهار ساله با فیفا امضا کرد و به‌عنوان شریک تجاری اصلی فیفا در حوزه انرژی معرفی شد.
آرامکو به این ترتیب حق تبلیغات به‌عنوان اسپانسر اصلی در جام جهانی 2026 و همچنین جام جهانی زنان 2027 را به دست آورد.
قرارداد چهارساله امروز بین فیفا و آرامکو تا سال 2027 اعتبار دارد. در بیانیه‌ای که توسط دو طرف منتشر شده علت این همکاری تعهد به ابداع و توسعه تاکید شده است. آرامکو و فیفا اعلام کردند قصد دارند با استفاده از قدرت و جذابیت فوتبال، فعالیت‌های اجتماعی مختلفی را در گوشه و کنار دنیا سازمان بدهند.
جانی اینفانتینو، رئیس فیفا، بعد از امضای قرارداد اسپانسری با آرامکو گفت: "خوشحالیم که ورود آرامکو را به خانواده شرکای جهانی خانواده فیفا تبریک بگوییم. این شراکت به ما برای برگزاری تورنمنت‌های بزرگ فوتبال در سال‌های آینده کمک می‌کند. این قرارداد باعث می‌شود فیفا بهتر بتواند از 211 عضو خود حمایت کند. آرامکو تجربه گسترده‌ای در برگزاری یا کمک به برگزاری رقابت‌های بزرگ ورزشی دارد و متعهد است برای گسترش ورزش در رده‌های سنی پایه فعالیت کند. امیدواریم در سال‌های آینده با این شرکت در پروژه‌های مختلفی همکاری کنیم".
تیم فوتسال افغانستان نیمی از راه جام جهانی را طی کرد